Waarom dit belangrijk is
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen levert risico’s op voor mens en milieu. Onderzoek toont aan dat mensen die in landbouwgebieden wonen hogere concentraties van deze middelen in hun bloed hebben. Ook is er groeiend bewijs dat chemie schadelijke effecten heeft op de gezondheid. De roep om verandering klinkt luid: liever vandaag dan morgen willen we af van chemische middelen.
Voor de groenteteelt is dat een enorme uitdaging. Er zijn veel kleinschalige teelten met een hoge onkruiddruk. Zonder chemie is de vraag: hoe blijven deze teelten rendabel en betaalbaar?

Robots als alternatief
Onkruidrobots bieden perspectief. Ze kunnen onkruid automatisch en zonder bestrijdingsmiddelen verwijderen. Toch verloopt de marktintroductie moeizaam. Dat komt onder meer door:
- de grote variatie in gewassen en omstandigheden
- korte seizoenen en wisselende weersinvloeden
- de hoge databehoefte voor AI-training
- een versnipperde boerenpraktijk met kritische gebruikers

Gezamenlijke datacollectie: versnellen door samenwerking
Om sneller stappen te zetten, is het project collectieve datacollectie in de groenteketen gestart. Hierin bundelen groenteverwerkers (Ardo, HAK), telerorganisatie De Schakel, loonbedrijf Van Eijck en robot- en machinebouwers (Trabotyx, OddBot, Ekobot en Lemken) hun krachten.
Op een proefveld van Van Eijck verzamelen verschillende robots beelden van vijf gewassen: boon, ui, wortel, pastinaak en cichorei. Deze data wordt gebruikt om AI-modellen te trainen, zodat robots sneller en breder inzetbaar worden.
De voordelen:
- Voor telers: meer keuze en betere prijzen
- Voor robotbouwers: snellere opschaling naar meerdere gewassen
Later dit jaar volgt een tweede ronde op een veld van De Schakel, met onder andere spinazie.

Verdere samenwerking in het cluster
Het cluster werkt niet alleen samen aan datacollectie. Er lopen ook initiatieven rond:
- Dataplatform & AI-modellen: gezamenlijk ontwikkelen van betere methodes en robuuste AI-modellen die ook onder wisselende omstandigheden betrouwbaar werken.
- Weeding as a Service: robots beschikbaar stellen via loonbedrijven, zodat boeren geen grote investeringen hoeven te doen en toch profiteren van de technologie.
Deze samenwerking laat zien dat innovatie en samenwerking hand in hand gaan om de groenteteelt toekomstbestendig te maken.