Tijdens Purple Nectar X Innovation in Defence, het jaarlijkse innovatie-evenement van Defensie, werden begin november allerlei dual-use-innovaties getoond. Dat zijn innovaties die zowel maatschappelijk als civiel van meerwaarde kunnen zijn. Precies de ontwikkeling van dat soort innovaties wil BOM aanjagen, in samenwerking met andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s).
Purple Nectar X Innovation in Defence: onderling begrip kweken
“Het is inspirerend te zien waar Defensie allemaal mee bezig is, samen met het bedrijfsleven”, zegt Mariëlle van Bijsterveld, venture developer bij BOM. Samen met Pepijn Herman (productontwikkelaar bij BOM en oud-ondernemer) en Menno Smeelen (regiocoördinator Limburg bij Defensie), gaf Van Bijsterveld een presentatie tijdens Purple Nectar. Daarin vertelden zij over de samenwerking tussen startups en scale-ups enerzijds, en Defensie anderzijds.
Samenwerken met startups en scale-ups is essentieel om innovaties voor Defensie te realiseren. Maar het zijn ook twee compleet verschillende werelden, die van het grote ministerie van Defensie en die van de relatief kleine, hectische startups en scale-ups.
“Ondernemers met een startup of scale-up gaan door een achtbaan”, zegt Van Bijsterveld. “Ze moeten meermaals hun koers aanpassen, continu financiering zoeken. Het is belangrijk dat je je in elkaar verplaatst. Dat begrip proberen we te kweken met dit soort presentaties.” Als een innovatieproject in samenwerking met Defensie bijvoorbeeld een half jaar vertraagd, kan dat ernstige gevolgen hebben voor een startup die juist bezig is met een grote investeringsronde.
Dit principe werkt twee kanten uit. Ook ondernemers moeten snappen hoe Defensie werkt. Eerder gaf Van Bijsterveld daarom samen met Defensie ook trainingen aan ondernemers. Vragen die daar aan bod kwamen: Wat is de relevantie van dual-use voor Defensie? Welke routes kun je als ondernemer volgen? Welke praktische eisen, procedures en voorwaarden zijn er?
Blue Magic: de international dimensie
Een week later werd de internationale dimensie zichtbaar tijdens Blue Magic in Eindhoven. Deze innovatie- en investeringsdag werd vorig jaar voor het eerst in Nederland georganiseerd, met General Atomics en Lockheed Martin. Dat gebeurde toen en nu in samenwerking met Brainport Development, NATO/DIANA, NIDV en BOM. Het doel? Innovatieve Nederlandse ondernemingen in contact brengen met buitenlandse partijen die industriële participatieverplichtingen hebben.
Deze verplichtingen komen voort uit beleid dat erop gericht is de positie van Nederlandse producenten op de defensiemarkt te verbeteren. Op het moment dat het ministerie van Defensie militaire goederen in het buitenland bestelt, kan de overheid vragen om tegenorders. Het buitenlandse bedrijf is dan verplicht orders te plaatsen bij bedrijven in Nederland.
Meer weten
Tijdens pitches presenteerden ondernemers uit heel Nederland hun innovaties aan een panel vol zwaargewichten van onder meer General Atomics en Lockheed Martin. “We zijn samen met andere ROM’s maanden bezig geweest om tot een selectie van pitches te komen”, zegt Roland Grimm, Programmamanager bij BOM. “Uiteindelijk hebben we samen met de partners van Blue Magic de selectie van 60 pitches teruggebracht naar vijftien.”
Grote bedrijven als General Atomics en Lockheed Martin kunnen van strategische belang zijn voor innovatieve Nederlandse ondernemingen, zegt Ernst Coolen, Investment Director bij BOM. “Zij kunnen bijvoorbeeld helpen bij het valideren van technologie. Later kunnen ze nog in beeld komen als afnemer.”
NEDS: verbinden met de gevestigde defensie-industrie
De maand werd afgesloten met de NEDS-beurs in Rotterdam. Daar kwamen overheid, industrie en kennisinstellingen samen rondom de nieuwste technologische innovaties in de defensie- en veiligheidssector.
BOM was betrokken bij de beurs, onder meer via een stand van het Invest in Holland-netwerk. De gezamenlijke stand bood een centrale plek om bedrijven te verbinden met partners, locaties en expertise. Het doel was waardevolle investeringen aantrekken die bijdragen aan een sterker, veiliger en technologisch vooruitstrevend Nederland.
De drie evenementen laten zien dat het ecosysteem rond dual-use en Defensie hard aan het groeien is. “Het deelnemersveld is bij al die evenementen echt toegenomen ten opzichte van eerdere jaren”, zegt Coolen. "Daar hebben we als BOM een grote rol in gespeeld. Dat durf ik wel te zeggen.”
De drie evenementen maken zichtbaar dat defensie-innovatie in Nederland in een nieuwe fase komt waarin structureel wordt samengewerkt, met een sleutelrol voor BOM als verbinder. Die samenwerking wordt de komende jaren alleen maar belangrijker.
De drie pijlers onder defensie-innovatie
BITS: innovatie versneld naar Defensie
De samenwerking tussen BOM en Defensie loopt langs drie pijlers. Zo is BOM mede-initiatiefnemer van BITS, een samenwerking tussen Defensie, Brainport Development, de provincie Noord-Brabant en het Ministerie van Economische Zaken. Doel: innovatieve civiele bedrijven koppelen aan defensiebehoeften en technologie sneller toepasbaar maken.
De aanpak krijgt nu landelijke navolging. Tijdens Purple Nectar X Innovation in Defence ondertekenden Defensie, regionale ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s), provincies en het bedrijfsleven een Letter of Intent om deze manier van samenwerken in heel Nederland uit te rollen.
DIANA: internationale versneller van dual-use technologie
Sinds 2024 is Brainport een van de acceleratorlocaties binnen DIANA, het innovatieprogramma van de NAVO. DIANA helpt bedrijven met dual-use-technologie versneld de stap te zetten naar militaire en civiele inzetbaarheid, inclusief toegang tot testfaciliteiten, mentorschap en een internationaal netwerk. Samen met The Gate en Brainport Development voert BOM een specifiek acceleratorprogramma uit, gefocust op Defensie en de dingen waar deze regio goed in is.
SecFund: 100 miljoen voor strategische technologie
Het SecFund is een investeringfonds van 100 miljoen euro van Defensie, het ministerie van Economische Zaken en de ROM’s. Het fonds ondersteunt startups, scale-ups en innovatieve mkb’ers die werken aan technologie die zowel civiel als militair inzetbaar is. BOM beheert het fonds en speelt samen met de ROM’s een centrale rol in de selectie en begeleiding van bedrijven.
