Verduurzaming bedrijventerreinen: samen kunnen we het oplossen

Het in Nieuwkuijk gevestigde SOLARIS Parkmanagement kan wel eens een belangrijke rol gaan spelen in de verduurzaming van bedrijventerreinen en de netcongestie-problematiek in Brabant. SOLARIS Parkmanagement is in heel de provincie actief om bedrijventerreinen representatief, veilig en duurzaam te maken en houden. De parkmanagement-organisatie weet dus als geen ander wat er speelt op bedrijventerreinen én hoe ze ondernemers bij elkaar moeten krijgen. We spraken met oprichter François van Son over zijn kijk op netcongestie en verduurzaming van bedrijventerreinen.

François Van Son richtte SOLARIS Parkmanagement in 2010 op om verval van bedrijventerreinen te voorkomen. Door goed beheer houdt SOLARIS de kwaliteit van bedrijventerreinen op orde. Hier komt heel wat bij kijken, zoals bewegwijzering, groen onderhoud en gladheidbestrijding. Daarnaast vervult de parkmanager een verbindende functie: door zowel informele als formele activiteiten te organiseren, zorgt het parkmanagement ervoor dat ondernemers elkaar kennen.

In 2015, na de vastgoedcrisis, besloot Van Son dat de tijd rijp was om verduurzaming van bedrijventerreinen als focusgebied toe te voegen. Er volgde een tijd van pionieren; ondernemers bewust maken en ze na te laten denken over het verduurzamen van bedrijfsprocessen en vastgoed. Veel ondernemers waren daar op dat moment nog helemaal niet mee bezig.

Green Deal

Zo ontstond in 2020 de Green Deal Waalwijk, ondertekend door Provincie Noord Brabant, Gemeente Waalwijk, Midpoint Brabant, Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (OMWB), Parkmanagement Waalwijk B.V., Stichting Waalwijk CO2 vrij (waar SOLARIS als afgevaardigde optrad), Waterschap Brabantse Delta en wij, Brabantse Ontwikkelings Maatschappij. Het doel van deze Green Deal was het verduurzamen van de Waalwijkse bedrijventerreinen, dit past natuurlijk perfect bij BOM's missie om de energietransitie te versnellen. 

De ondertekening van deze overeenkomst bracht de slagkracht om verschillende projecten van de grond te krijgen, zoals een quickscan voor bedrijven voor de verduurzaming van hun panden, klimaatsafari's en andere events om het bedrijfsleven bewust te maken. Waar deze individuele projecten nog steeds lopen, focust de in 2022 ondertekende Green Deal 2.0 zich meer op collectieve oplossingen, omdat huidige problematieken als netcongestie niet alleen op te lossen zijn.

Pilotprojecten

BOM startte zo’n twee jaar geleden met 5 pilots om de mogelijkheid van een lokale energiemarktplaats te onderzoeken, waarbij bedrijven die meer energie opwekken – met bijvoorbeeld zonnepanelen - dan ze verbruiken, het overschot leveren aan een verbruiker op hetzelfde bedrijventerrein. SOLARIS is betrokken twee pilots: in Waalwijk, waar 7 deelnemers bereid waren om mee te werken, en op Flightforum Eindhoven, waar 5 bedrijven deelnemen. In opdracht van gemeente Eindhoven, Waalwijk, BOM en SOLARIS werd Groendus als adviseur aangesteld. Al snel bleek dat de pilot een extra dimensie kreeg door de opkomst van netcongestie.

Complexe puzzel

Groendus is aan de slag gegaan met de pilotdeelnemers en heeft onder meer de energieprofielen met elkaar gematcht om te kijken of er voor de gezamenlijke deelnemers nog ruimte ontstaat op het elektriciteitsnet. Dat blijkt het geval. Goed nieuws dus, want met bijvoorbeeld batterij-opslag en met het aansturen van de verschillende assets kun je piekverbruik op het lokale elektriciteitsnet verminderen.

Echter zijn er meer uitdagingen waar rekening mee gehouden moet worden. Denk maar eens aan de stijgende vraag naar elektriciteit als bijvoorbeeld een logistiek bedrijf in de komende jaren zijn wagenpark wil verduurzamen. Ook deze (duurzame) ambities en toekomstplannen moeten meegenomen worden. Tel daarbij op dat de opwek van wind- en zonne-energie zich niet altijd goed laat voorspellen en je kunt je wel indenken voor wat voor complex vraagstuk gestaan wordt.

Samenwerken essentieel

Een andere uitdaging is de motivatie van ondernemers. Aangezien de meeste ondernemers nog genoeg gecontracteerd vermogen hebben, voelen veel ondernemers nog geen urgentie om de problematiek aan te pakken. Er worden immers (nog) geen beperkingen ondervonden van netcongestie. Nog niet. Volgens Van Son moeten ondernemers meer vanuit het collectief gaan denken, om deze problemen zo veel mogelijk voor te blijven. Ondernemers op bedrijventerreinen hebben namelijk samen voldoende gecontracteerd vermogen om nog ruimte te krijgen op het net. Als het energiemanagement van de bedrijven beter op elkaar afgestemd wordt waardoor minder grote pieken ontstaan, kan er al veel bereikt worden.

Het is dus duidelijk, “er moet echt samengewerkt worden, anders gaat het niet goedkomen." Gelukkig vervult Van Son met SOLARIS hierin zelf een belangrijke rol. “Van Son weet als geen ander hoe je ondernemers op een bedrijventerrein samen moet brengen. De parkmanagers van SOLARIS zijn als verbinder een onmisbare schakel in het versnellen van de energietransitie en het oplossen van netcongestieproblematiek,” aldus Jack Wasser, Projectontwikkelaar Energietransitie Gebouwde Omgeving bij de BOM.

Rol BOM

Ook BOM ziet in collectieve initiatieven de sleutel tot de oplossing. BOM heeft dan ook pilots op vijf bedrijventerreinen geïnitieerd en gefaciliteerd. SOLARIS was onderdeel van twee van de vijf pilots. “Door de betrokkenheid bij meerdere pilots, draagt BOM veel kennis aan. Daarnaast heeft BOM door haar publieke functie een andere ingang dan commerciële partijen; dat opent deuren die voor velen gesloten blijven.” Een mooi vooruitzicht is daarnaast dat BOM ook kapitaal in kan brengen; we hebben al eerder energieprojecten gefinancierd in onze missie om de energietransitie te versnellen.

Van Son hoopt dan ook dat de samenwerking met BOM continueert nu het vervolg van de eerste pilot in zicht is. “We hebben veel aan elkaar, ik blijf graag samen optrekken om naar een concrete oplossing te werken.”

Hoe verder?

Dat er een lange adem nodig is, dat is intussen wel duidelijk. Alle betrokken partijen zijn na het lange traject toe aan resultaten. Nu de huidige pilot bijna is afgerond, volgt op korte termijn een besluit over hoe het vervolgtraject eruit gaat zien. Een logische stap is het zoeken naar meer bedrijven die willen deelnemen aan het project, om meer energieprofielen te kunnen matchen en een beter inzicht in de benodigde netcapaciteit te krijgen. Gelukkig gaat ook Enexis meedenken. De netbeheerder komt volgend jaar met nieuwe contracten waarmee een groep bedrijven gezamenlijk tot een nieuw contract kan komen. Het is voor Enexis van groot belang dat bedrijventerreinen goed georganiseerd zijn en al veel voorwerk hebben gedaan. Hiervoor heeft Enexis een 10 stappenplan gemaakt. In de pilots volgen wij dan ook het stappenplan dat Enexis heeft opgesteld.