Ruim voldoende eiwitten, zelfs als de wereld 10 miljard mensen telt

Brabant kent traditioneel een krachtige agrische sector. Daarnaast hoort het bij de wereldtop in hightech. Niet zo vreemd dus dat de provincie op het snijvlak van die twee sectoren ook grote sprongen maakt. De mondiale voedseltransitie drijft voor een belangrijk deel op Brabantse Agritech en Foodtech, zo blijkt uit het onderzoeksrapport “Agrifood Sector” van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). Met name de productie van niet-dierlijke eiwitten en de ontwikkeling van hightech machines springen in het oog. Van die eerste categorie is The Protein Brewery een goed voorbeeld.

Eiwit is momenteel een van de meest onduurzame onderdelen van onze voedselketen. Voor zestig procent afkomstig van dieren is het, zeker gezien de toenemende wereldbevolking, een onhoudbare situatie op vlakken als grond-, water- en, energieverbruik, stikstofoverproductie en dierenwelzijn. Anders gezegd: als de voedseltransitie - die minstens zo noodzakelijk is als de energietransitie - ergens gewonnen kan worden, dan is het wel bij eiwitten.

Dat besef is bij oprichter Wim de Laat van The Protein Brewery uit Breda al lang en breed geland. Op lab-niveau is hij al zeven jaar bezig met de productie van eiwitten uit suikers. Bieten, mais en aardappels zijn namelijk een net zo voedingsrijke maar tegelijk ook veel goedkopere en vooral veel duurzamere bron van eiwitten dan koeien, varkens en kippen dat zijn. “Zonder stikstofuitstoot, zonder dierenleed en veel minder bodemintensief kunnen we de wereldbevolking van haar complete eiwitbehoefte voorzien.”

Dankzij een recente investering van 22 miljoen kan The Protein Brewery volgend jaar de eerste stappen zetten naar een commerciële invulling van wat tot op heden vooral op lab-niveau zichtbaar werd. “In 2021 krijgen we onze eerste demo-fabriek, maar mede vanwege regelgeving zal het nog wel drie jaar duren voordat we de markt echt op volle schaal kunnen gaan bedienen.”

Hoe het werkt

In The Protein Brewery draait het om fermentatie, een proces waarbij bacterieën, gisten of schimmels gebruikt worden om een voedingsmiddel te maken. Bekende voorbeelden van zulke producten zijn yoghurt, bier en zuurkool. Maar je kunt er dus ook eiwitten van maken die op zichzelf weer als grondstof dienen voor voedingsmiddelen. Dat is wat The Protein Brewery doet, op basis van suikers die lokaal gewonnen worden. De Laat: “Er zijn vijf ideale planten, waardoor dit proces op elk continent uitvoerbaar is. Denk aan aardappels en suikerbieten, maar ook mais, cassave en suikerriet. Daardoor kan het aanbod van eiwitten vrijwel onbeperkt worden. Als we nu het suikerareaal zouden verdubbelen, hebben we voor ons eiwit helemaal geen dieren meer nodig.”

Het product dat De Laat met zijn team volgend jaar voor het eerst in kleine hoeveelheden op de markt willen hebben, heeft ook al een naam: Fermotein™. Hoewel de productie op marktniveau dus nog moet beginnen, is The Protein Brewery al volop op zoek naar klantenkringen. Op de website staan alle voordelen voor de voedingsindustrie al netjes op een rijtje: voedselproductie met Fermotein is ‘makkelijk uitvoerbaar, schaalbaar, het hele jaar door leverbaar, tegen lage kosten, lokaal te produceren en duurzaam’. De Laat: “Met een beperkt gebruik van land in vergelijking met de productie van rundvlees (1%) en varkensvlees (3%), het gebruik van 100% hernieuwbare energie, vermindert The Protein Brewery actief de impact op het milieu.”

Middeleeuws

Intussen kijkt De Laat uit naar een toekomst waarin er geen vlees meer nodig is om aan je eiwitbehoefte te kunnen voldoen. “Ik ben geen veganist, een beetje vlees af en toe zou best moeten kunnen. Maar dan wel echt biologisch en kleinschalig: van varkens en koeien die de ruimte hebben en niet op middeleeuwse wijze worden opgehokt. Dat systeem van nu is misschien goed voor banken, investeerders en groothandels, maar niet voor de boeren en de wereld.”

The Protein Brewery wil laten zien dat het goed mogelijk is de voedseltransitie aan te gaan door eiwitten te produceren zonder de wereld schade te berokkenen. De Laat vat de voordelen samen: “Met onze manier van werken kan de productie van dierlijk voedsel drastisch worden verlaagd. Het draagt bij aan het verminderen van de opwarming van de aarde, het dierenleed en de uitstoot van stikstof, en biedt tegelijkertijd een oplossing voor het voeden van een bevolking die groeit naar 10 miljard mensen in 2050.”

Tja, wie kan daar nou op tegen zijn?

Dit artikel is eerder verschenen op Innovation Origins