‘Achter elke flacon zit een patiënt’
Alzheimer, Parkinson, ALS. Allemaal aandoeningen waarbij zenuwcellen in de hersenen of het zenuwstelsel geleidelijk afsterven of beschadigd raken. Voor dergelijke neurodegeneratieve aandoeningen geldt dat een vroege diagnose cruciaal is om de levenskwaliteit van patiënten te verbeteren en de ziekteprogressie te vertragen. GE HealthCare Eindhoven ontwikkelt nucleaire diagnostiek voor vroege diagnostisering.
En daar stoppen de ambities niet. Het bedrijf wil voor ‘de grote drie’ specialismen – oncologie, cardiologie en neurologie – slimme oplossingen bieden voor diagnostiek. Voor GE HealthCare is Brabant een strategische locatie. De Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) volgt hun werk op de voet.
Bij veel aandoeningen is het belangrijk de diagnose in een zo vroeg mogelijk stadium te stellen, om tijdig de juiste behandeling te kunnen starten. Bijvoorbeeld bij de ziekte van Parkinson en andere neurodegeneratieve aandoeningen. De symptomen van verschillende neurologische aandoeningen liggen echter vaak verraderlijk dicht bij elkaar. Het is daardoor niet eenvoudig te bepalen wat er precies met een patiënt aan de hand is. De oprichters van Cygne – de voorloper van het huidige GE HealthCare Eindhoven – werkten aan een diagnostiek met toegevoegde waarde.
“Cygne begon in 1981 als afstudeerproject van vijf studenten aan de Technische Universiteit Eindhoven”, zegt Michel van Gompel, sinds drie jaar Managing Director van GE HealthCare Eindhoven. “Ze onderzochten hoe ze kortlevende radioactieve stofjes – isotopen – konden produceren met behulp van een cyclotron, een circulaire deeltjesversneller op de campus. Hun doorbraak in het stabiliseren van bepaalde typen isotopen maakte nauwkeurige medische scans mogelijk, een grote stap voor de diagnostiek en de nucleaire geneeskunde.”
In 1996 werd Cygne overgenomen door Amersham Health. Voor verdere ontwikkeling en benodigde studies was kapitaal nodig dat het toenmalige bedrijf niet zelf kon genereren. In 2004 kwam het bedrijf in handen van General Electric (GE), een Amerikaanse multinational met wereldwijd ruim 46.000 werknemers. In januari 2023 is GE gesplitst in drie aparte berdrijven. Sindsdien opereert GE HealthCare zelfstandig.
De locatie in Eindhoven produceert radioactieve producten voor nucleair diagnostisch patiëntonderzoek. Daarnaast levert GE HealthCare Nederland via het apotheek-servicemodel spuiten die voor toediening gereed zijn aan ziekenhuizen. Het bedrijf fungeert ook als groothandel voor diagnostische toepassingen in röntgen, MRI en echografie.
Brabant als strategische uitvalsbasis
Na ruim 40 jaar is Brabant nog steeds dé plek voor GE HealthCare. “Ons ‘flagship-product’ is een radioactief middel, gebruikt bij de diagnostiek van onder andere de ziekte van Parkinson. Na toediening met een injectie wordt de opname van het radioactieve middel in een medische scan zichtbaar gemaakt”, zegt Harald Leenders, Facility and Technical Operations Manager bij GE HealthCare Eindhoven.
Dat is niet eenvoudig, legt Leenders uit: “De radioactiviteit in het geneesmiddel vervalt snel. Dat is goed, want hiermee is de stralingsdosis voor de patiënt zo laag mogelijk. Maar voor de productie en distributie van het product betekent dat een race tegen de klok. Afhankelijk van het product hebben we maximaal 48 uur tussen de productie en toediening aan de patiënt. Is productie vertraagd en zijn we te laat? Dan kan de patiënt die dag niet gescand worden en is mogelijk voor niets naar het ziekenhuis gekomen.”
Per patiënt wordt op aanvraag een flacon geproduceerd. De logistieke operatie wordt meteen in gang gezet. Een naadloos proces is essentieel, want aanvragen komen van ziekenhuizen over heel de wereld. Een vliegtuig missen betekent dat een patiënt niet op tijd geholpen kan worden.
Een strategische productielocatie is dus van belang. Daarom is Eindhoven voor GE HealthCare de ideale locatie: de centrale ligging en uitstekende infrastructuur zorgen voor snelle distributie. Binnen twee uur zijn de luchthavens van Luik, Brussel, Düsseldorf, Keulen en Amsterdam bereikbaar. Leenders: “De tijdsdruk is ontzettend groot, maar iedereen in de keten weet waarvoor we het doen. Achter iedere flacon zit een patiënt. Met onze producten dragen we bij aan een juiste diagnose en daardoor aan een optimale behandeling van patiënten. En dat maakt ons trots.”
Lokale samenwerking
GE HealthCare werkt nauw samen binnen een sterk netwerk, met vaste distributie- en logistieke partners, zowel lokaal als internationaal. “Allereerst de TU/e. We zijn gevestigd op de campus en gebruiken het bij de TU/e aanwezige cyclotron, een primaire voorziening voor de productie van onze radioactieve isotopen”, zegt Leenders. “Bovendien zijn veel van onze medewerkers TU/e-alumni. De komst van Fontys op het TU/e terrein is ook een mooie aanwinst. Daarnaast zijn veel Brabantse bedrijven gespecialiseerd in techniek, logistiek en distributie. Gezien de druk op ons productie- en logistiek proces is het essentieel om op partners op dit vlak te kunnen bouwen.”
Het ecosysteem verder verkennen
Sinds de oprichting is GE HealthCare gericht op groei. Wat begon als een studentenproject groeide uit tot een internationaal opererend bedrijf waar, alleen al in Eindhoven ruim 220 mensen werken. Wereldwijd krijgen momenteel zo’n 100.000 mensen per jaar de radioactieve diagnostische producten van GE HealthCare Eindhoven toegediend.
Groei
“Groei blijft een aandachtspunt”, zegt Van Gompel. “En meer bekendheid zou helpen. We hebben het sinds de pandemie best moeilijk in de talentwedloop die gaande is. Ziekenhuizen en ketenpartners weten ons goed te vinden, maar het is lastig nieuwe geschikte medewerkers te vinden, omdat we zeer specifieke vaardigheden zoeken. Veel talent kiest voor een ziekenhuis of voor de grote, vaak meer bekende, bedrijven in de Farma en MedTech. Dat is jammer, want naast betekenisvol werk biedt GE HealthCare goede doorgroeimogelijkheden en een sociaal programma met liefdadigheidsevenementen waarmee we iets teruggeven aan de maatschappij.”
Om de bekendheid te vergroten, zoekt GE HealthCare Eindhoven meer verbinding met andere Brabantse bedrijven. Van Gompel: “We hebben jarenlang vooral veel zelf gedaan, binnen de bubbel van ons moederbedrijf. Maar samenwerking met gelijkgestemde ondernemingen wordt steeds waardevoller. Binnen het Brabantse Life Sciences & Health-ecosysteem zijn we nog een wat vreemde eend in de bijt. Daarom verkennen we het Brainport-netwerk, om onszelf beter te profileren, en ook de farmaceutische sector in onze regio steviger op de kaart te zetten. BOM speelt daarin een rol, omdat ze ons in contact brengt met relevante contacten en initiatieven, zoals de Pharma Delta-alliantie en de Medical Isotopes Innovation-missie NL-UK.”
Bepaald geen kleine ambities
GE Healthcare bouwt momenteel een tweede productiefaciliteit in Eindhoven. Naar verwachting opent die in het derde kwartaal van 2027, met een tweede cyclotron en drie extra productielijnen. “We willen in de toekomst in toenemende mate bijdragen aan goede diagnostiek binnen de drie grote specialismen: oncologie, cardiologie en neurologie”, zegt Van Gompel. “Voor sommige diagnostische geneesmiddelen zijn kortlevende radioactieve stoffen nodig, voor andere langlevende stoffen. Deze radioactieve stoffen hebben een levensduur van één tot 78 uur. Nu produceren we alles in één lab met één cyclotron. De nieuwe productiefaciliteit maakt het mogelijk om korte en lange(re) productieprocessen te scheiden, waarbij er efficiënter en overzichtelijker gewerkt kan worden met afzonderlijke expertiseteams.”
Meer weten hoe BOM het Lifesciences & Health ecosysteem in Brabant versterkt?
